Klokkijk - Trefbal


Leeftijdsgroep 10-14 jarigen | 14-17 jarigen
Aard van het spel actief
Grootte van de groep 10 tot 20 | 20 en meer | in teams
Waarden respect | samenwerken
Duur van het spel 10-30 minuten
Locatie binnen / zaal | grasveld / sportveld
Soort spel balspel

Nodig

een bal, een klok

Opstelling

het speelveld wordt verdeeld in twee helften met aan iedere kant één groep. Iedere kant heeft één achtervak.

Spelverloop

Spelers spelen in twee groepen en moeten proberen de tegenpartij te verslaan door iedereen 'uit te schakelen', door iedereen van de tegenpartij af te gooien.

Als je af bent ga je aan de zijkant van het veld zitten.
Bij deze variant moeten de spelers klok kunnen kijken. Iedere keer als de klok een nieuwe minuut start, mag iemand die af is weer het veld in. Doel van elk team is om te tegenstander zo snel mogelijk uit te schakelen. 

Je bent af als je:
- geraakt wordt door een bal van de tegenstander;
- je buiten het speelveld staat;
- bal die je gooit naar de tegenstander wordt gevangen door de tegenstander zelf.

Vaste basisspelregels voor trefbal:
- er mag niet op het hoofd gegooid worden;
- je mag enkel gooien vanuit je eigen speelveld;
- lopen met de bal mag.

Keuze basisspelregels voor trefbal:

Afweren?
- Wel afweren met je handen / voeten?
- Niet afweren met je handen / voeten?

Vangbal?
- Er mag iemand die af is van het vangende team terug;
- Er gebeurd verder niets.

Tip: Als spelleider moet je opletten dat alle spelers meekomen in het spel. Het is niet leuk als een speler nooit een bal krijgt of altijd als eerste af is. Spreek bijvoorbeeld de regel af dat een bal maximaal 1 keer naar een speler overgegooid mag worden tijdens een aanval. Zo komen meer spelers aan de beurt.

Foto - tocht


Leeftijdsgroep 10-14 jarigen | 14-17 jarigen | 7-10 jarigen
Aard van het spel actief
Grootte van de groep 1 tot 10 | 10 tot 20 | 20 en meer | tweetallen
Waarden goed voor de natuur | respect | samenwerken | veiligheid
Duur van het spel 30-60 minuten | 60-120 minuten
Locatie bos | stad of dorp
Soort spel 2 technieken

Spelverloop

Een tocht is een activiteit waarbij de spelers zich moeten verplaatsen op een vooraf aangegeven route, bijvoorbeeld van punt X naar punt Y, of van vertrekpunt A dat ook als eindpunt geldt. Een tocht kan plaatsvinden aan de hand van voorhanden zijnde wegbewijzering of door gebruik te maken van hulpmiddelen.
In grote lijnen zijn er 3 verschillende tochten te onderscheiden:
1. speurtochten, volgen van een spoor
2. opdrachttochten. de opdrachten staan centraal en de route is ondergeschikt
3. oriëntatietochten, nadruk ligt op de oriëntatie in het terrein

Bij een fototocht krijgen de spelers een route in handen waarop foto's staan van bekende, monumentale of openbare gebouwen met letteraanduiding. Details van die gebouwen daaronder met cijferaanduiding, maar deze staan niet in goede volgorde. Loop de route via de gebouwen zo kort mogelijk en combineer de juiste cijfers met de juiste letters, wellicht aangevuld met vragen over een aantal plekken.

Variant

De meest gebruikte variant: de spelers krijgen foto's met de situatie weergegeven. Hierop is een leider afgebeeld die de weg wijst of is een pijl verwerkt die de richting bepaald.

Kun jij zwijgen?


Leeftijdsgroep 10-14 jarigen | 7-10 jarigen
Aard van het spel grappig | rustig
Grootte van de groep 1 tot 10 | 10 tot 20 | 20 en meer | in teams
Waarden samenwerken | vertrouwen
Duur van het spel 10-30 minuten
Locatie binnen / zaal
Soort spel 2 kimspel

Nodig

blinddoeken

Opstelling

vrije opstelling

Spelverloop

In een ruimte zonder obstakels worden de spelers van twee groepen geblinddoekt. Ze gaan door elkaar heen staan. Op het eerste signaal moeten ze eerst de andere spelers uit hun groep bij elkaar zoeken. Bij dit onderdeel van het spel mogen spelers praten. Vervolgens klinkt het tweede signaal en moeten de spelers van elk team uitzoeken wie het kleinste en wie het grootste van hun team is. Want de opdracht luidt dat ze in lichaamslengte van klein naar groot moeten gaan staan. Bij dit onderdeel van het spel mag absoluut niet gesproken worden. Dat wordt dus een kwestie van bij elkaar blijven en aftasten hoe groot iemand is. 

Variant

In de carnavalsperiode kan met dit spel leuk gevarieerd worden. Wanneer iedereen verkleed is kan de spel leider opdrachten geven zoals: ‘Zoek de piraat’ of ‘Zoek de prinses’.

Kleurenspel - Groepjes maken (divers)


Leeftijdsgroep 10-14 jarigen | 7-10 jarigen
Aard van het spel rustig
Grootte van de groep in teams | tweetallen
Duur van het spel 5 minuten
Locatie binnen / zaal
Soort spel groepjes maken

Nodig blaadjes met kleuren of schmink

Opstelling vrije opstelling

Spelverloop De spelleider plakt bij iedere speler een kleur op de rug, of met schmink op het voorhoofd, of op een andere plek die ze zelf niet kunnen zien. De spelers moeten er nu, in gebarentaal en zonder te praten erachter komen welke kleur ze zijn en bij welke andere spelers uit de groep ze horen. Geel hoort bij geel, groen bij groen, etc.

Bokspring - tikkertje


Leeftijdsgroep 10-14 jarigen | 7-10 jarigen
Aard van het spel actief
Grootte van de groep 10 tot 20 | 20 en meer
Waarden respect | vertrouwen
Duur van het spel 10-30 minuten | 5 minuten
Locatie binnen / zaal | grasveld / sportveld
Soort spel tikspel

Nodig geen materialen

Opstelling vrije opstelling

Spelverloop

Bij een tikspel gaat het er in de basis om dat één speler de andere spelers zo snel mogelijk af probeert te tikken. Of dat één speler zo veel mogelijk spelers probeert af te tikken binnen een (van te voren) bepaalde tijd. 

Als een speler wordt getikt, moet deze speler op de grond gaan zitten met een gebogen rug. Deze speler kan bevrijd worden als een nog niet getikte speler over zijn rug springt. Dit noemen we ook wel 'bokspringen'. Als iedereen is getikt, of is veranderd in een bok... eindigt het spel!

Bananen - tikkertje


Leeftijdsgroep 10-14 jarigen | 4-7 jarigen | 7-10 jarigen
Aard van het spel actief
Grootte van de groep 10 tot 20 | 20 en meer
Waarden respect | vertrouwen
Duur van het spel 10-30 minuten | 5 minuten
Locatie binnen / zaal | grasveld / sportveld
Soort spel tikspel

Nodig

geen materialen

Opstelling

vrije opstelling

Spelverloop

Bij een tikspel gaat het er in de basis om dat één speler de andere spelers zo snel mogelijk af probeert te tikken. Of dat één speler zo veel mogelijk spelers probeert af te tikken binnen een (van te voren) bepaalde tijd.

Bij deze variant van tikkertje blijft een getikte speler stil staan op de plek waar deze getikt is en houd de armen gestrekt en de handen op elkaar (als een banaan). De speler kan enkel bevrijd worden als een banaan 'gepeld' wordt. De armen moeten zijwaarts naar beneden worden gedaan door een andere speler.

Tapijt rollen


Leeftijdsgroep 14-17 jarigen
Aard van het spel actief | grappig
Grootte van de groep 1 tot 10 | 10 tot 20 | 20 en meer
Duur van het spel 10-30 minuten | 30-60 minuten
Locatie binnen / zaal
Soort spel 2 renspel

Nodig

twee tapijten of dunne matten

Opstelling

met twee groepen

Spelverloop

Twee groepen stellen zich aan weerszijden van het vertrek achter een lijn op. Tussen hen in worden twee tapijten op de vloer gelegd. Iedere ploeg krijgt het tapijt toegewezen dat het verst van hen af ligt. Op een signaal holt van iedere groep de eerste speler naar het tapijt op de andere speelhelft en draait zich hierin. Het hoofd mag niet zichtbaar zijn.

Vervolgens moeten de spelers in het tapijt proberen al rollend bij de eigen spelers achter de lijn te komen. Het lijkt gemakkelijk, maar als een speler zich van de verkeerde zijde in het tapijt draait, gaat het sowieso al mis. En hoe passeer je de andere tapijtspeler? Bovendien moet je op je richtinggevoel rollen. Dus, allemaal problemen die overwonnen moeten worden, wil je als overwinnaar uit het 'tapijtrollen' te voorschijn komen.

Winter fototocht


Leeftijdsgroep 10-14 jarigen | 14-17 jarigen
Aard van het spel actief
Grootte van de groep 1 tot 10 | 10 tot 20 | 20 en meer
Waarden samenwerken | veiligheid
Duur van het spel halve dag
Locatie stad of dorp
Soort spel 2 dorpsspel | loopspel | zoekspel

Nodig

telefoons of digitale fototoestellen, papier, pen en computer 

Opstelling

in groepjes

Spelverloop

Vraag vooraf of de spelers enkele digitale camera's of telefoons willen meebrengen. Vorm twee (of meer) groepjes en stuur ze er op uit om foto's in de omgeving te maken; foto's met een thema, bedoeld voor een oriëntatietocht met een vooraf bepaalde lengte. Winterse taferelen kunnen in deze tijd van het jaar een thema zijn. De spelers nemen in iedere straat waar ze doorkomen een of meerdere kiekjes. Bijvoorbeeld van een kale boom, kale heesters, winkeletalages of van mensen in winterkleding in een bepaald herkenbaar deel van de straat. Daarbij noteren ze welke straat, huisnummer of locatie bij de opname horen. Deze voorbereidingen kunnen ook tussen de groepsavonden door worden uitgevoerd. De foto's worden per e-mail naar de spelleider verstuurd en ook de lijst met adressen. De spelleider maakt hiermee voor de volgende bijeenkomst aan de hand van de adressen en foto's een speurtocht. Van ieder groepje worden zoveel foto's gebruikt als nodig zijn voor het lopen van de tocht aan de hand van de kiekjes. Deze activiteit is ook interessant om uit te voeren al het pas heeft gesneeuwd. De tocht aan de hand van de foto's mag echter pas gelopen worden als de sneeuw gesmolten is. Of nog moeilijker, als het lente is. 

4-Vaks Trefbal


Leeftijdsgroep 10-14 jarigen | 14-17 jarigen | 4-7 jarigen | 7-10 jarigen
Aard van het spel actief
Grootte van de groep 10 tot 20 | 20 en meer | in teams
Waarden respect | samenwerken
Duur van het spel 10-30 minuten
Locatie binnen / zaal | grasveld / sportveld
Soort spel balspel
Soort spel 2 trefspel

Nodig

een bal, pionnen om het speelveld af te zetten, 4 banken of stoepkrijt

Opstelling

het speelveld wordt verdeeld in vier vakken met in ieder vak één groep.

Spelverloop

Spelers spelen in vier groepen en moeten proberen de tegenpartijen te verslaan door iedereen 'uit te schakelen', door iedereen van de tegenpartijen af te gooien. Als je af bent kun je in de groep gaan meespelen die jou hebben afgegooid. Je kunt er als spelleider ook voor kiezen om de spelers die zijn afgegooid even langs de kant te laten zitten.

Je bent af als je:
- geraakt wordt door een bal van de tegenstander;
- je buiten het speelveld staat;
- bal die je gooit naar de tegenstander wordt gevangen door de tegenstander zelf.

Vaste basisspelregels voor trefbal:
- er mag niet op het hoofd gegooid worden;
- je mag enkel gooien vanuit je eigen speelveld;
- lopen met de bal mag.

Keuze basisspelregels voor trefbal:

Afweren?
- Wel afweren met je handen / voeten?
- Niet afweren met je handen / voeten?

Vangbal?
- Er mag iemand die af is van het vangende team terug;
- Er gebeurd verder niets.

Tip: Als spelleider moet je opletten dat alle kinderen meekomen in het spel. Het is niet leuk als een speler nooit een bal krijgt of altijd als eerste af is. Spreek bijvoorbeeld de regel af dat een bal maximaal 1 keer naar een speler overgegooid mag worden tijdens een aanval. Zo komen meer spelers aan de beurt.


Bijlage 1

Wie heeft voorrang?


Leeftijdsgroep 10-14 jarigen | 7-10 jarigen
Aard van het spel actief
Grootte van de groep 1 tot 10 | 10 tot 20
Duur van het spel 10-30 minuten
Locatie grasveld / sportveld
Soort spel balspel

Nodig

1 balk, 2 ballen

Opstelling

in twee groepjes

Spelverloop

Vorm twee groepjes van een gelijk aantal spelers. De spelleider geeft aan de spelers van beide groepjes gelijke nummers, zodat er twee spelers moeten zijn met hetzelfde nummer. De spelers moeten onderling hun nummer geheim houden. De twee groepjes gaan ieder aan een kant van het speelveld staan. In het midden ligt de balk. Dit is een brug. Voor elk groepje ligt een bal op de grond. De spelleider roept dan een nummer af. Van elk groepje lopen de spelers met dat nummer naar de over kant van het speelveld. Ze mogen niet over de brug. Nadat de ballen bij de tegenpartij zijn opgeraapt, maken de spelers rechtsomkeer. Dit keer moeten ze wél de brug oversteken.

Wie het eerste met de bal bij zijn eigen groepje is, heeft gewonnen. Maar tijdens de terugtocht mogen de spelers elkaar met de bal proberen af te gooien. Lukt dit, dan is deze speler uitgeschakeld. Maar de speler die de bal gooide is ook af, want hij mag zijn bal niet meer oprapen. Dit duel eindigt dus onbeslist. Het is dus zaak om zo snel mogelijk, zonder geraakt te worden door de bal van de tegenstander, over de brug bij je eigen groepje te komen. En als twee spelers elkaar op de smalle brug ontmoeten wordt het spannend hoe ze dit gaan oplossen.