Leeftijdsgroep

10-14 jarigen

14-17 jarigen

4-7 jarigen

7-10 jarigen

gemengde leeftijd

leiding

Aard van het spel

actief

extreem

grappig

iets van leren

matig

rustig

uitdagend

Grootte van de groep

1 tot 10

10 tot 20

20 en meer

als een groep

in teams

individueel

tweetallen

Waarden

complimenten

goed voor de natuur

respect

samenwerken

veiligheid

vertrouwen

Duur van het spel

10-30 minuten

30-60 minuten

5 minuten

60-120 minuten

halve dag

hele dag

Thema

Carnaval

Halloween

Kerst

Koningsdag

Pasen

Sint Maarten

Sinterklaas

Verjaardag

Zomerkamp

Locatie

binnen / zaal

bos

grasveld / sportveld

online

plein / rond blokhut

stad of dorp

Soort spel

balspel

groepjes maken

kennismakingsspel

kringspel

met kleine materialen

tikspel

zonder materiaal

Soort spel 2

avondspel

bosspelen

dorpsspel

estafette

gezelschapsspellen

kimspel

knutselen

loopspel

muziekspel

opdrachtenspel

pleinspelen

raadspel

renspel

technieken

theatervormen

toneelspel

trefspel

waterspellen

zoekspel

Doventolk

Leeftijdsgroep 10-14 jarigen | 7-10 jarigen
Aard van het spel grappig
Grootte van de groep 1 tot 10 | 10 tot 20 | 20 en meer
Duur van het spel 10-30 minuten
Locatie bos
Soort spel kringspel | zonder materiaal
Thema Zomerkamp
Soort spel 2 avondspel

Nodig

geen materialen

Opstelling

in een kring

Spelverloop

Een speler ondervraagt een andere speler over zijn hobby, beroep of over wat hij graag doet. Een derde speler die hier bij staat fungeert als ‘doventolk’, en probeert met gebaren spel uit te beelden wat er gezegd wordt.

Best moeilijk, maar ook grappig. Want als een speler als hobby heeft het sparen van foto’s van notenbomen, dan is dat erg moeilijk uit te beelden. En als je beroep rattenvanger is, hoe maak je dat dan duidelijk zonder woorden?

Smack

Nodig

geen materialen

Opstelling

met groepjes

Spelverloop

Smack is straattaal voor ‘slaan’. Bij het spel smack mag je slaan en afwachten hoe snel de andere speler hierop reageert. Het is een razendsnel spel waarbij één speler zich op een meter afstand met zijn rug naar de andere spelers moet keren. Vervolgens steekt de speler zijn rechterhand onder zijn linker oksel door. De linkerhand onder de rechteroksel mag ook.

Op een signaal kletst iemand van de andere spelers tegen die hand. De bedoeling is dat de afgewende speler zich razendsnel omkeert en de speler probeert aan te wijzen die zijn hand aangetikt heeft. Raadt hij goed, dan moet de tikker zijn plaats innemen. Raadt hij mis, dan moet een volgende speler tikken. Na elk signaal mag slechts één speler tikken; wel mogen de andere spelers schijnbewegingen maken, om verwarring te stichten. Razendsnel keren is dus de boodschap.

De Keizer van China

Nodig

geen materialen

Opstelling

vrije opstelling

Spelverloop

De spelleider zegt tegen de spelers: "De keizer van China houdt van Thee, maar niet van koffie".
Door om beurten systematisch vragen te stellen moeten de andere spelers er achter komen hoe de voorkeuren van de keizer in elkaar zitten. De vragen worden alleen met ja of nee beantwoord.

Voorbeeld:
Vraag 1: Houdt de keizer van melk?
Antwoord: ja
Vraag 2: Houdt hij van honden?
Antwoord: nee
Vraag 3: Houdt hij van bier?
Antwoord: ja
Vraag 4: Houdt hij van drop?
Antwoord: ja
Oplossing: de keizer van China houdt alleen van zaken met vier letters.
Wie de oplossing heeft gevonden mag vervolgens voor keizer spelen. Wie met een foute oplossing komt, mag de volgende keer geen vragen meer stellen.

Variant

Als je de oplossing weet kun je ook er voor kiezen om hem niet te zeggen, maar mee te spelen, totdat iedereen het goed zegt. Dan kun je de oplossing vertellen.
Natuurlijk zijn er miljoenen oplossingen te verzinnen als spelleider, dus ben je iedere keer weer verrassend en nieuw. Misschien houdt de keizer vandaag alleen van gele dingen of zaken met 5 letters. Of zaken die alleen beginnen met de letter L of alleen te vinden zijn in de keuken.

Tweeling tikkertje

Nodig

geen materialen

Opstelling

vrij in de ruimte

Spelverloop

In deze variant zijn er twee tikkers. De tikkers houden elkaars hand vast en degene die iemand tikt, wisselt met de getikte speler. De tweeling verandert dus continu!

Wie kakelt daar?

Leeftijdsgroep 4-7 jarigen
Aard van het spel rustig
Grootte van de groep 1 tot 10 | 10 tot 20
Duur van het spel 10-30 minuten
Locatie binnen / zaal
Soort spel kringspel

Nodig

een blinddoek

Opstelling

in een kring

Spelverloop

Vertel een korte inleiding om in te spelen op de fantasiewereld van de spelers. Bijvoorbeeld: ‘We zijn met zijn allen in het bos, het is donker. Spannend hè! Er klinken allerlei dierengeluiden. Maar samen met de groep zijn we veilig.’ Nodig de spelers uit om in een kring te gaan zitten. Een speler wordt geblinddoekt, want het is immers donker in het bos. De spelleider wijst een speler aan dat in het midden van de kring gaat staan. Deze speler moet dan een zelfbedacht dierengeluid maken, bijvoorbeeld blaffen als een hond, kakelen als een kip, brullen als een leeuw en ga zo maar door. De ‘blinde’ moet raden welke speler dat geluid maakt. Lukt dit niet, dan moet het dierengeluid herhaald worden, net zolang totdat de speler geraden wordt. Daarna wordt een andere speler geblinddoekt en wijst de spelleider een volgende speler aan dat een dierengeluid moet maken.

Kring - Trefbal

Nodig

een bal

Opstelling in een kring

Spelverloop

Spelers spelen in twee groepen: een binnen- en een buitengroep. De buitengroep moet proberen de tegenpartij te verslaan door iedereen 'uit te schakelen', door iedereen van de tegenpartij af te gooien. Als je af bent ga je even buiten de kring staan.

Je bent af als je:
- geraakt wordt door een bal van de tegenstander;
- je buiten het speelveld staat.

Vaste basisspelregels voor trefbal:
- er mag niet op het hoofd gegooid worden.

Keuze basisspelregels voor trefbal:

Afweren?
- Wel afweren met je handen / voeten?
- Niet afweren met je handen / voeten?

Vangbal?
- Er mag iemand die af is van het vangende team terug;
- Diegene die gooit is af en mag ook uit de kring;
- Er gebeurd verder niets.

Tip: Als spelleider moet je opletten dat alle spelers meekomen in het spel. Het is niet leuk als een speler nooit een bal krijgt of altijd als eerste af is. Spreek bijvoorbeeld de regel af dat een bal maximaal 1 keer naar een speler overgegooid mag worden tijdens een aanval. Zo komen meer spelers aan de beurt.

Bijlage 1

Automerk - tikkertje

Nodig

geen materialen

Opstelling

vrije opstelling

Spelverloop

Bij een tikspel gaat het er in de basis om dat één speler de andere spelers zo snel mogelijk af probeert te tikken. Of dat één speler zo veel mogelijk spelers probeert af te tikken binnen een (van te voren) bepaalde tijd.

Bij deze variant lopen de spelers en tikkers vrij in het speelveld. De spelers mogen niet getikt worden zodra ze stil staan en dan meteen, bliksemsnel, een automerk hardop roepen. Staat de speler stil en de tikker heeft sneller getikt dan de speler een automerk heeft geroepen, dan is de speler af en krijgt een punt; bij drie punten wordt deze speler tikker. Als een speler stil staat en tijdig een automerk roept, dan kan hij na 3 seconden stilstaan, weer verder aan het spel deelnemen (of de spelleider spreekt met de kinderen een teken of handeling af, waardoor een speler weer vrijgespeeld kan worden).

Brandweerfeestje

Nodig

volledige materialenlijst is te vinden in de handleiding in de bijlage

Opstelling

vrij in de ruimte

Spelverloop

Kinderen in de leeftijd van 4 tot 7 jaar beschikken over een grote fantasie en doen niets liever dan het spelen en naspelen van een rol. Bij het organiseren van een groepsbijeenkomst is het nuttig hier iets mee te doen. Zeker als de leiding zelf een rol gaat spelen en de kinderen meeneemt in een fantasiewereld. De rol als begeleider is heel belangrijk, omdat de leiding niet alleen als stimulator, maar ook als aanjager van de activiteiten fungeren. Tijdens de groepsbijeenkomst kiezen voor een thema, is voor deze leeftijdsgroep bijzonder aantrekkelijk.

In de bijlage staat de handleiding voor een brandweerfeestje als uitgewerkte groepsbijeenkomst.

Bijlage 1

Aantikken met een hazenbril

Nodig

wc-rolletjes, touwtjes, elastiekjes

Opstelling

aan tafels, vrij in de ruimte

Spelverloop

Boswachters beweerden vroeger wel eens dat ze 's nachts hazen hebben zien dansen in het maanlicht. Maar dansen en tikkertje spelen is voor hazen heel moeilijk, omdat de hazenogen opzij van de kop zitten en niet naar voren. Hoe is het nou als je niet opzij, maar alleen maar recht vóór je uit kunt kijken? Hiervoor heb je een 'hazenbril' nodig. In twee wc-rolletjes worden aan de uiteinden gaatjes gemaakt en met een kort touwtje worden de rolletjes aan elkaar vastgemaakt. Aan een kant van de rolletjes worden aan de buitenzijden elastiekjes bevestigd, die achter je oren de hazenbril op zijn plaats moeten houden. Probeer nu maar eens om met zo'n bril op iemand anders te tikken. Gemakkelijk? Had je gedacht! Let wel op dat je voor het tikspel een veilige omgeving zonder obstakels uitzoekt.

Koop een koe

Nodig

geen materialen

Opstelling

lijnopstelling met twee groepen

Spelverloop

Eén groep start achter de achterlijn; op een afstand van ca. 1 meter staat de andere groep. Ieder heeft een persoonlijke tegenstander. De groep achter de lijn houdt een arm naar voren met geopende hand. De persoonlijke tegenstander moet op een zelf gekozen moment in de hand van zijn tegenstander slaan en dan zo snel mogelijk naar de van te voren aangegeven achterlijn (aan de andere kant van de ruimte) lopen.
De spelers met de uitgestoken hand lopen na getikt te zijn achter de weg sprintende tegenstanders aan en proberen deze af te tikken voor ze bij de achterlijn komen. Het spel start opnieuw en de rollen worden omgekeerd.

Tip! Geef van tevoren aan dat de spelers de uitgestoken hand niet mogen wegtrekken.

Het spel bootst het sluiten van een koop na. Bijvoorbeeld een koe kopen op de veemarkt. Dat gaat ook gepaard met 'handje klap'. Probeer dat ook in het spel mee te nemen. Laat de tweetallen naar eigen fantasie hardop bieden. Op het moment dat de koop gesloten is, als dus de tik op de hand gegeven is, moet er gelopen worden.