Catwalk Trefbal

Nodig

een bal, pionnen om het speelveld af te zetten, iets om een catwalk mee te maken

Opstelling

het speelveld wordt verdeeld in twee helften met aan iedere kant één groep. Iedere kant heeft één achtervak.
In het midden komt de catwalk die bij beide groepen het veld in loopt.

Spelverloop

Spelers spelen in twee groepen en moeten proberen de tegenpartij te verslaan door iedereen 'uit te schakelen', door iedereen van de tegenpartij af te gooien.
Als je af bent ga je naar het achtervak, achter het veld van de tegenstander.
Bij deze variant mag je als speler ook over de catwalk lopen, waardoor je een stuk in het veld van de tegenstander mag komen. Pas natuurlijk zelf op om niet afgegooid te worden, want af is af.

Je bent af als je:
- geraakt wordt door een bal van de tegenstander;
- je buiten het speelveld staat;
- bal die je gooit naar de tegenstander wordt gevangen door de tegenstander zelf.

Vaste basisspelregels voor trefbal:
- er mag niet op het hoofd gegooid worden;
- je mag enkel gooien vanuit je eigen speelveld;
- lopen met de bal mag.

Keuze basisspelregels voor trefbal:

Afweren?
- Wel afweren met je handen / voeten?
- Niet afweren met je handen / voeten?

Vangbal?
- Er mag iemand die af is van het vangende team terug;
- Er gebeurd verder niets.

Tip: Als spelleider moet je opletten dat alle kinderen meekomen in het spel. Het is niet leuk als een speler nooit een bal krijgt of altijd als eerste af is. Spreek bijvoorbeeld de regel af dat een bal maximaal 1 keer naar een speler overgegooid mag worden tijdens een aanval. Zo komen meer spelers aan de beurt.

Bijlage 1

draken- en prinsenspel

Leeftijdsgroep 4-7 jarigen
Aard van het spel actief
Grootte van de groep 10 tot 20 | 20 en meer
Waarden samenwerken
Duur van het spel 10-30 minuten
Locatie binnen / zaal | bos | grasveld / sportveld
Soort spel balspel
Soort spel 2 zoekspel

Nodig

bal

Opstelling

kriskras

Spelverloop

De draken verstoppen een bal en de prinsen gaan deze zoeken. Maar de draken willen dat beletten. Er zijn twee draken nodig om één prins te vangen, want ze moeten hun armen om de prins heen slaan. Als een draak bij een prins is en schreeuwt, moet de prins 30 tellen stil blijven staan. Een andere draak kan dan komen helpen. En als ze de prins nog eens 30 tellen met z'n tweeën vast hebben, moet de prins opnieuw beginnen bij het startpunt. Maar terwijl de draken bezig zijn kunnen de andere prinsen verder zoeken naar de bal. Zal het lukken om die te vinden?

Rappe eekhoorntjes

Leeftijdsgroep 4-7 jarigen | 7-10 jarigen
Aard van het spel matig
Grootte van de groep 1 tot 10 | 10 tot 20 | 20 en meer
Duur van het spel 10-30 minuten
Locatie binnen / zaal
Soort spel balspel

Nodig

banken, emmers, kleine ballen

Opstelling

in groepjes

Spelverloop

In de herfst verzamelen eekhoorntjes hun nootjes voor de winter. De spelers gaan deze grappige en behendige beestjes naspelen. Afhankelijk van de grootte van de groep worden één of meerdere banken klaar gezet. Aan het eind van de bank wordt een emmer geplaatst; dit is het holletje van de eekhoorn. Vervolgens krijgen de spelers een bal. De bal is een noot voor de wintervoorraad en de eekhoorntjes moeten om beurten proberen om de bal rollend over de bank in de emmer te krijgen. Rolt de bal echter opzij van de bank op de grond, dan moet de speler stoppen en achter in de rij aansluiten. Alle spelers mogen drie keer proberen hun noot in het holletje te krijgen.

Zoeklicht

Nodig

zaklamp, lint

Opstelling

spelers worden opgesteld aan één kant van de zaal, met één speler aan de andere kant, met de rug naar de andere spelers gekeerd, die verkozen is tot 'zoeker'. Deze speler krijgt een zaklamp.

Spelverloop

De spelers staan aan het ene eind van het speelveld terwijl een enkele speler of een leider aan het andere eind staat. Deze speler/leider staat met zijn rug naar de andere spelers. Elke 5 seconden draait hij zich om, zet zijn zaklamp aan en zoekt gedurende 3 seconden het gebied af. Als een zich verplaatsende speler wordt gevangen in het zoeklicht, dan moet hij terugkeren naar de startlijn. Spelers die niet gevangen worden door het zoeklicht mogen blijven waar ze zijn - verder sluipen mag natuurlijk ook. De eerste speler die voorbij de zoeker kan komen, die wordt de nieuwe zoeker.

Levend Ganzenbord

Nodig

A4-papier met hierop een nummer voor de vakjes van het speelbord, dobbelsteen, antwoordenvel om af te vinken, materialen voor de opdrachten

Opstelling

Je kan het levend ganzenbord op elke locatie spelen waar voldoende ruimte is. Een groot grasveld is bijvoorbeeld geschikt, maar je kan ook een parcours in de omgeving uitzetten en er een soort speurtocht van maken. Bij slecht weer kan het ganzenbord gespeeld worden in een overdekte ruimte.

Spelverloop

Levend Ganzenbord is de levende versie van het Ganzenbord bordspel, waarbij je om de beurt met de dobbelstenen gooit en probeert je pion als eerste bij het eindpunt te krijgen, maar nu zijn de spelers zelf de pionnen. Er zijn meerdere varianten van dit spel, dus er is voor alle leeftijden en groepsgroottes wel een leuke versie te vinden.

Wat is levend ganzenbord?
Levend ganzenbord is een variant op het welbekend bordspel ganzenbord. Er worden velden in een ruimte gelegd of gehangen. De deelnemers zijn zelf de pionnen en lopen langs de velden. De velden bevatten opdrachten en/of vragen.

De spelers worden in groepen verdeeld en spelen tegen elkaar. Het doel is (net als bij het bordspel) om zo snel mogelijk bij de finish te komen. De deelnemers gooien met een dobbelsteen. Het aantal ogen dat ze hebben gegooid, is het aantal velden dat ze vooruit mogen. Als ze uitkomen op een veld met een opdracht of vraag, dan moet deze eerst vervuld of beantwoord worden. Daarna is het volgende team aan de beurt.
Bij een groot aantal deelnemers kun je er ook voor kiezen om alle groepen voor zichzelf te laten spelen. Er hoeft dan niet op elkaar gewacht te worden. Er wordt een tijd afgesproken, bijvoorbeeld een uur, en gedurende dat uur proberen de deelnemers zoveel mogelijk velden aan te doen en opdrachten te vervullen. Als het uur om is, dan worden er punten gekoppeld aan het aantal behaalde velden en/of opdrachten. Het competitie-element kan ook weggelaten worden.

Voorbereiding
De organisatie van het spelen van een levend ganzenbord is een leuke, maar best pittige klus. Zorg voor een goede voorbereiding, dan zal de uitvoering een stuk soepeler gaan. Zorg bijvoorbeeld dat alle attributen die nodig zijn bij het uitvoeren van een opdracht bij de betreffende opdracht liggen.
Je kunt ervoor kiezen om per groep een begeleider aan te wijzen, die de spellen en opdrachten begeleidt. Je kunt er ook voor kiezen om de begeleiders bij de spellen neer te zetten die begeleiding nodig hebben. Voor de rest spelen de groepen het spel zelf en noteren de antwoorden op vragen bijvoorbeeld op een antwoorden formulier.
Je kunt ervoor kiezen om een levend ganzenbord te maken met 63 velden, net zoals het bordspel. Onze ervaring is dat het levend ganzenbord dan vaak wel lang wordt. Wij maken onze ganzenborden dus altijd met 45 velden.
Ook kan je een levend ganzenbord kant en klaar kopen en deze verder aanpassen.

Opdrachten
Als eerste kan je de typische ganzenbord opdrachten toevoegen. Een aantal voorbeelden:

·        Gooi nog een keer
·        Ga drie plaatsen terug
·        Sla een beurt over
·        De put: je mag pas verder als je zes gooit
·        De gevangenis: blijf hier twee beurten zitten

Verzin leuke opdrachten die bij een veld horen.

Start na het invullen van de ganzenbord opdrachten met het vullen van de overige velden. Niet ieder veld hoeft een opdracht of spel te bevatten, maar vaak geldt wel: hoe meer opdrachten, hoe leuker het spel.

Met de aard van de opdrachten kan je het spel een thema meegeven. Verzin voor een familiedag bijvoorbeeld typische familievragen. Het is leuk om ook spellen toe te voegen, zeker als het een spel voor kinderen is. Bij een kleine groep spelers (tot ongeveer 16 spelers) kan je de spelers in twee groepen verdelen en spellen verzinnen die de groepen tegen elkaar kunnen spelen. Het winnende team mag dan bijvoorbeeld een extra plaats vooruit.

Een aantal voorbeelden:
·        Los de rebus op die hier ligt
·        Eet een beschuit en fluit het Wilhelmus
·        Wat zijn de kleuren van de Nederlandse (Duitse, Spaanse, Russische ed) vlag?
·        Hou met de hele groep een ballon twee minuten in de lucht, zonder de handen te gebruiken.
·        Verzamel vijf gele (blauwe, rode,..) voorwerpen
·        Doe het drinkspel tegen een ander team. Drink zo snel mogelijk een fles water leeg, welke groep is het
snelst?
·        Noem vijf namen van bekende Nederlanders die beginnen met een K (A, Z, V,…).
·        Ga met alle leden van het team op een mat (krant, stoel, …) staan.

Spelen op tijd

Bij een klein aantal deelnemers, kan je de spelers om beurten laten gooien en spelen. Hierbij is de onderlinge betrokkenheid het grootst. Als er meer dan drie groepen aan het spel meedoen, dan kan je het levend ganzenbord op tijd spelen.

De groepen starten op diverse plaatsen in het spel. Ze krijgen een loopkaart mee en kruisen aan op welke velden ze geweest zijn. Bij een eventuele tweede ronde slaan ze deze velden over.

Na de afgesproken tijd klinkt er een signaal en stopt het spel. Je kan punten toekennen aan de gedane opdrachten als je er een wedstrijdelement in wilt brengen. Dit hoeft niet per se, het kan ook gaan op gezellig samen bezig zijn. Bijvoorbeeld als vorm van teambuilding of kennismaking.

Duur van het ganzenbord spel

Je kan levend ganzenbord op tijd spelen, zoals hierboven beschreven, maar je kan ook groepen tegen elkaar laten spelen, waarbij het erom gaat wie het eerst bij de finish is. In dit laatste geval is de duur van het levend ganzenbord spel slecht te voorspellen. Ons advies is dan ook om de planning flexibel te houden. Speel geen levend ganzenbord als er een activiteit na gepland staat, die op tijd moet beginnen.

Bij een kinderfeestje kan je ervoor kiezen om de kinderen naar huis te brengen. Ook dan ben je wat flexibeler in de eindtijd. Een gemiddelde tijdsduur van onze levend ganzenborden is een tot anderhalf uur. Maar dit hangt ook sterk af van de uitvoering.

Ik ga op reis ... en ik neem mee ...

Nodig

geen materialen

Opstelling

in een kring

Spelverloop

Alle spelers zitten in een kring. Een van de spelers begint het spel door te zeggen: "Ik ga op reis en ik neem .... mee", en vervolgens noemt hij een voorwerp dat hij mee op reis zou nemen, bijvoorbeeld een zonnebril.

De speler links van hem neemt het over en wil bijvoorbeeld een knuffel meenemen. Hij zegt dan: "Ik ga op reis en ik neem mee: een zonnebril en een knuffel". De speler links van hem gaat verder en wil bijvoorbeeld een koffer nemen. Hij zegt: "Ik ga op reis en ik neem mee: een zonnebril, een knuffel en een koffer".

Als iedereen in de kring is geweest, kun je verder met de eerste speler. Het spel zal steeds moeilijker worden omdat de speler een steeds groter aantal voorwerpen moeten onthouden.

Iedereen die een fout maakt is af. Je kunt dan het spel stoppen, opnieuw beginnen of doorgaan zonder de speler die een fout heeft gemaakt. Het spel gaat door totdat er nog maar één speler over is, dit is de winnaar.

Chaos - tikkertje

Nodig geen materialen

Opstelling vrije opstelling

Spelverloop Bij een tikspel gaat het er in de basis om dat één speler de andere spelers zo snel mogelijk af probeert te tikken. Of dat één speler zo veel mogelijk spelers probeert af te tikken binnen een (van te voren) bepaalde tijd.

Het wordt pas écht chaos bij tikkertje als er meerdere tikkers op het veld rennen. Als je getikt wordt, word je ook tikker en ga je mee tikken. Hierdoor wordt het steeds drukker in het speelveld en zullen niet-getikte spelers het steeds lastiger krijgen. De speler die het laatste overblijft wint het spel.

Schipper, mag ik overvaren?

Nodig geen materialen, eventueel krijt of terreinlint

Opstelling in dit overloopspel lopen de spelers van de ene kant, naar de andere kant van het speelveld/ruimte

Spelverloop Eén speler wordt verkozen tot de schipper en staat in het midden van een veld. De rest van de spelers staan naast elkaar tegenover de schipper.

De spelers zingen het lied eindigend met 'Moet ik ook dan ook geld betalen, ja of nee?' en wachten het antwoord van de schipper af. De schipper beslist of de kinderen mogen overvaren of dat ze moeten 'betalen'. Beslist de schipper 'nee' als antwoord, dan mogen de spelers rennend oversteken en kunnen getikt worden door de schipper.
Beslist de schipper 'ja' als antwoord, dan vragen de spelers aan de schipper 'hoe dan?'

De schipper mag nu een manier verzinnen waarop de spelers naar de overkant moeten gaan (bijvoorbeeld huppelend, kruipend, hinkend, als olifant, als kikker, etc.). Iedereen, inclusief de schipper, moet nu op deze manier naar de overkant zien te komen zonder getikt te worden door de schipper. Wordt er iemand bij het bewegen naar de overkant getikt door de schipper? Dan is deze speler de volgende die in het midden mag gaan staan en wordt er een nieuwe ronde gespeeld.

Lied: Schipper mag ik overvaren?
'Schipper mag ik overvaren, ja of nee?
Moet ik dan ook geld betalen, ja of nee?
Schipper mag ik overvaren, ja of nee?
Moet ik dan ook geld betalen, ja of nee?

Tip: Maak van te voren afspraken over de breedte van het speelveld of markeer deze met een lijn of terreinlint.
Tip: Leer met de spelers het liedje alvorens met het spel te beginnen.
Tip: Maak bij een grote groep gebruik van 2 schippers.

Variant Iedere keer als een speler getikt wordt, wordt hij ook een schipper. Wie blijft er als laatste over?

Bijlage 1

Fluitersspel

Nodig

fluiten, speelkaarten

Opstelling

met duo's

Spelverloop

In het bos verschuilen zich drie spelleiders met elk een fluit. De spelers blijven nog even op de startplaats en verdelen zich in tweetallen. Ze gaan met z`n tweeën op zoek naar de leiders. Wanneer ze een spelleider vinden krijgen ze een speelkaart. Bij de één is dat met de afbeelding van een aas, bij de andere met een heer en de derde met een boer. Welk tweetal is als eerste op de startplaats met drie verschillende speelkaarten? De leiders met hun fluit mogen zich voortdurend in het bosgebied verplaatsen, zodat het zoeken niet al te gemakkelijk is.

Natuurspel

Nodig

groot wit laken, voorwerpen uit de natuur

Opstelling in twee groepen

Spelverloop

De spelers worden in twee groepen verdeeld. Leg het witte laken op de grond en zoek met de spelers verschillende voorwerpen uit de natuur. Het aantal voorwerpen is de helft van het aantal spelers. De spelers van de twee groepen staan naast elkaar op tien meter afstand van het laken tegenover elkaar. De spelleider laat de voorwerpen op het laken één voor één zien en wijst telkens van iedere groep één speler aan die bij het voorwerp hoort. Roept de spelleider bijvoorbeeld: "veer", dan hollen de spelers die de veer kregen toegewezen naar het laken en proberen als eerste de veer te pakken. Voordat echter een van de spelers de veer te pakken heeft, mag een speler door de tegenstander worden aangetikt. De aangetikte speler is af en moet terug naar zijn rij. Het is dus zaak om snel het voorwerp te pakken, voordat je aangetikt wordt.